In de gemeenteraad wordt in november van ieder jaar gesproken over de begroting van het volgende boekjaar. De fractievoorzitters van iedere politieke partij geven hierbij hun zienswijze. Lolkje Efdé verzorgt deze bijdrage namens de VVD-fractie.
Voorzitter, leden van de raad en college, kijkers en aanwezigen. Aan de raad wordt voor 2016 een sluitende begroting aangeboden, op basis van de mei- en septembercirculaire. Daarvoor worden een aantal redenen genoemd, zoals aantrekken van de economie, herstel export, groeiende consumptie enzovoort, waardoor ook de overheidsfinanciën zich positief ontwikkelen en daarmee ook de uitkering aan gemeenten uit het gemeentefonds: in dit geval dus samen de trap op en als het slechter gaat, samen de trap af.
Het college geeft op bl. 8 aan, dat er in de perspectiefnota 2016-2019 van wordt uitgegaan, dat er weinig ruimte is voor nieuw beleid. Maar hoera, een meevaller, het gemeentefonds komt extra over de brug.
Dan was er verder nog een meevaller uit het btw-compensatiefonds. Tegelijkertijd waarschuwt het college, dat bijna niets zo onvoorspelbaar is als de uitkering uit het gemeentefonds (bl. 9).
De verwachte resultaten voor de begroting van 2016 mogen dan positief zijn, maar dit is geen verdienste van de gemeente zelf. Het komt door de zojuist genoemde externe factoren, dus terughoudendheid lijkt op zijn plaats. Want voor 2017 schiet de begroting weer € 350.000 in de min. Dus een solide financieel beleid en zuinigheid blijft de boodschap zou je denken. Maar hoe verhoudt zich dit dan tot bijvoorbeeld de voorgestelde uitgaven voor kunstgrasvelden?
Op bl. 10 geeft het college aan op dit moment geen aanleiding te zien voor het treffen van aanvullende maatregelen. Onze fractie vraagt zich af of het college dan werkelijk niet langer dan een jaar vooruit kan kijken? Het verwachte saldo op de begrotingen van 2018 en 2019 zijn weliswaar positief, maar ook maar nét in de zwarte cijfers (€ 15.000/€37.000). Dus nog geen reden om op de handen te gaan zitten of extra uitgaven te doen.
Onder het hoofdstuk “Ontwikkelingen” (na behandeling perspectiefnota in juni) wordt vermeld dat vanaf 1 januari 2016 de werkmaatschappij 8KTD operationeel wordt. De VVD-fractie hoopt dat wij nu eindelijk de vruchten kunnen plukken van de samenwerking met Achtkarspelen.
Evenals voor dit jaar gaat ook in 2016 meer dan 56% van het saldo van onze begroting naar Welzijn (3.6) en Werk en Bijstand (38,92% en 17,8%). Een stijging van 14% ten opzichte van 2014.
Onder het hoofdstuk Actuele ontwikkelingen en nieuw beleid wordt nog een alinea gewijd aan de uitbreiding van het AZC. Het COA wordt eigenaar van grond en gebouwen. Bij de begroting/PPN van 2015 was er sprake van dat de gemeente nog eens 3 miljoen nodig had voor een neutrale overdracht. Dit bedrag komt nu niet ter sprake, maar wij nemen aan dat nadat de plannen voor uitbreiding gereed zijn, dit weer aan de orde komt.
In Friesland vindt de helft van de gemeenten noodopvang niet passen bij de aard en de schaal van de gemeente en de andere helft is bezig met inventariseren. Alleen in Burgum komt noodopvang. Volgens de voorzitter van de Ver. van Friese Gemeenten is men bezorgd over de balans en de aantallen. In Harlingen, waar in september crisisnoodopvang was, wordt eerst met de bevolking gesproken of de gemeente meer moet doen. Daar kan Tytsjerksteradiel een voorbeeld aan nemen. Wat de VVD-fractie vindt van de procedure van besluitvorming is bekend. Wij vinden het zeer kwalijk dat de inwoners van Burgum niet zijn gehoord, dat er geen openbaar raadsdebat heeft plaatsgevonden en dat de raad alleen in besloten bijeenkomsten is geinformeerd.
Volgens artikel 23 lid 1 van de Gemeentewet zijn vergaderingen van de gemeenteraad openbaar. Want de democratie moet zijn beloop hebben. Helaas dreigt in deze raad een cultuur te ontstaan dat zodra er onderwerpen voorbij komen die wat moeilijk liggen, maar die wel echt de burgers raken, gaan de deuren dicht en de microfoons uit. Zo ook bij de kwestie noodopvang. Als er dan zo’n groot draagvlak is, zoals de portefeuillehouder in alle toonaarden in de media laat weten, wees dan niet bang en ga het openbare debat aan met de inwoners voordat er een beslissing is genomen. Daar hebben onze burgers recht op. Om even in herinnering te brengen: Demos (Gr.) betekent volk. En daar zitten wij hier voor.
Het voornemen om in Burgum en Hurdegaryp kunstgrasvelden aan te leggen, steunt onze fractie niet. De VVD-fractie vindt dat gezien de financiële situatie de gemeente zich dit niet kan permitteren. Er wordt een gigantische investering gedaan waar maar een kleine groep, de voetballers, van profiteert. Dit geeft ongelijkheid met andere sporten. Die worden ook niet gesubsidieerd. Als men graag een kunstgrasveld wil, prima, maar de kosten moeten niet worden afgewenteld op de gemeenschap. De investering is twee keer tussen de 3 en de 4 ton, dus ongeveer 8 ton. Even ter vergelijking: dat is bijna net zo veel als de eventuele boete van Megahome die de gemeente misschien ook nog moet ophoesten. De voetbalclubs moesten een veld inleveren voor de uitbreiding van het AZC. Wij zouden ons kunnen voorstellen dat het college daarom met wisselgeld moest komen. De clubs halen nu alles uit de kast om aan te tonen dat dat de velden multifunctioneel kunnen worden gebruikt en zo meer geld op kunnen leveren. Dat is prijzenswaardig, maar zeker zijn deze activiteiten nog niet.
Wat de lokale lasten betreft maakt de VVD een voorbehoud bij de verhoging van de OZB.
De VVD zal zich blijven inzetten voor een gezond financieel beleid van onze gemeente.